Yemek Hakkında Hiçbir Bilgisi Olmadan Hazır Noodle Sektörünü Yaratıp Milyoner Olan Japon: Momofuku Ando

Bizim ‘hazır erişte’ olarak bildiğimiz instant noodle, Doğu Asya’da başlayarak tüm dünyaya yayılan ve hatta son yıllarda ülkemizde de süratlice bir şeyler atıştırmak isteyen insanlara deva olan bir paketli besin.

Peki bu hazır noodle bölümünün nasıl, nerede ve kiminle başladığına dair kıssasını daha evvel hiç duymuş muydunuz?

Takvimler 1958 yılını gösterirken Japonya, şimdi II. Dünya Savaşı’nda yaşadığı büyük yenilginin ve dünya tarihini değiştiren atom bombasının tesirleriyle boğuşuyordu.

Ülkede hem dört bir uçta hissedilen kıtlık sorunu üzerine bir de son yılların en berbat hasat dönemiyle uğraşıyordu.

Yıllar sonra Nissin şirketinin sözcüsü “İnsanlar açlıktan kırıldığı için sokaktaki seyyar satıcıların önünde erişte almak için sıra bekliyorlardı” diye anlattı bu devrin zorluklarını.

O yıllarda Japonya’nın besin gereksiniminin değerli bir kısmı ülkeyi işgal eden ABD’den ithal edilen fazla buğday unu sayesinde karşılanıyordu.

Buğday unu kaynaklı iki yiyecek; erişte çorbası olan ramen ve kızarmış mantı diyebileceğimiz gyoza isimli yiyecekler insanların uzun mühlet karnını doyurmalarını sağlıyordu.

Ayrıca bu yiyeceklerin yüksek kalorili olması da insanların çok kilo kaybı yaşama problemini çözüyordu.

Momofuku Ando isimli adam ise hayatı boyunca dokumadan kömür dalına daima yeni teşebbüsler peşinde koşturmuş bir iş insanıydı.

1910 yılında Çin asıllı bir ailenin dünyaya gelen Ando’nun ebeveynleri de dokumacılık dalıyla uğraşıyorlardı.

Epey meraklı bir mizaca sahip olan Ando, o devir “Neden devlet bizim ülkemizde halihazırda varolan buğday ununu kullanmıyor?” diyerek kültürün kıymetli bir modülü olan yemeklerin ithal edilmesini eleştirdi.

“Eğer yeme tarzınızı değiştirirseniz, kültür ve geleneklerinizin de harcanmasına neden olursunuz.”

Japonya’daki açlık probleminin çözülebilmesi için ramen yemeğinin uygun bir tahlil olduğunu düşünen Ando, bu fikrini paylaştığında yeterli bir dönüt alamadığı için kendisi hayata geçirmeye karar verdi!

Tabii ki bu fikri hayata geçirmek ağızdan çıktığı kadar kolay olmadı… Daha evvel hiçbir erişte yapma deneyimi olmayan Ando yaklaşık bir sene kadar yiyeceğin tadı ve dokusu üzerine deneme süreci geçirdi.

Hazır yiyecek bölümüne girmek için hazırlandığı bu bir yıl içerisinde eşinin ’tempura’ ismi verilen deniz eserlerini yağda kızarttığını görüne zihninde yeşil ışık yandı ve erişteleri kızartma fikri geldi aklına.

Erişteler kızartılınca içindeki nemi dışarıya salıyor, bu sayede uzun mühlet saklanabiliyor ve sıcak su ile tekrar su çekip ıslanabiliyordu.

Şirketini ismini ‘Nissin’ olarak değiştirme kararı alan Ando, birebir sene ‘Chikin Ramen’i piyasaya sürdü.

Tokyo sokaklarında gezen insanların bu yeni eseri birebir deneyebilmesi için satış standları kuran Ando bu hazır eriştelerin halk ortasında yayılmasında büyük rol oynadı.

İlk defa piyasaya sürüldüğünde fiyat olarak taze eriştelerden beş kat daha değerli olan hazır noodle, yeni dokusu ve tadı sayesinde beşerler ortasında kısa müddette popülarite kazandı.

Sadece birkaç dakika içinde yemeye hazır hale geldiği için “Sihirli Ramen” lakabını bile aldı!

Bu süreç içerisinde Japonya iktisadını güçlendirerek tekrar ayağa kalktı, beşerler uzun iş saatlerinde çalışmaya geri döndü. Buğday unu fazlalığının da olması hazır eriştenin popülaritesinin yükselmesi için tüm gerekli şartları sağlıyordu.

Chikin Ramen, piyasa sürüldüğü birinci senede tamı tamına 13 milyon paket satıldı! Bunu takip eden yıllarda satışlar her sene muvaffakiyetle ikiye ve üçe katlandı, 1968 yılında kestirimlere nazaran 3 buçuk milyarlık satışa ulaşması bekleniyordu.

Ancak Ando hala yeni fikirler peşine düşmekten vazgeçmemişti. 1971 yılında bizim ‘bardak erişte’ olarak bildiğimiz cup noodle fikrini öne sürdü. Cup noodle o kadar sevildi ki Nissin fabrikasında günde 650 bin adet üretilmesine karşın yetersiz geliyordu.

Zaman içinde evvel Japonya, sonra öbür Asya ülkelerindeki birçok yeni şirket kendi hazır eriştelerini piyasaya sürdü.

90’lı yıllara gelirken bardak noodle satışları birinci kere paket noodle’ı geçti, günümüzün Japonyasında ise iki katından bile fazla satılıyor!

Tabii ki yalnızca Japonya’da değil, hazır eriştenin namı tüm dünyaya yayıldı hazır ve hatta günümüzde yıllık 40 milyar tüketimle dünyada en çok noodle satılan ülke Çin oldu.

Ando ise yıllar içerisinde bir efsaneye dönüştü, Japonya’da kendisinin hayat kıssası üzerine yazılan bir çocuk kitabı ve ‘Samurai Noodles’ isimli bir animesi bile bulunuyor artık.

Son olarak Ando’nun “Hayatta hiçbir şey yapmak için geç değil, 50 veya 60 yaşında bile yeni bir sayfa açabilirsiniz” kelamını sizlerle paylaşalım ve bu hayat görüşünü nasıl kendi ömründe uyguladığını hatırlatalım…

Siz ne düşünüyorsunuz hazır eriştelerin öyküsü konusunda? Haydi yorumlara!